Niebo wali się Prometeuszowi na głowę

Pomyśleć by można, że szwedzki ekstremalny metal marki Meshuggah nie stanowi zbyt dobrego środowiska dla rozwoju myśli, a jednak – rozgrzewający słuchawki do czerwoności łomot ośmiu strun sprowokował mnie do refleksji. Co więcej, refleksji wcale nie dotyczącej kondycji współczesnej sceny ekstremalnego metalu (która to, notabene, ma się całkiem nieźle, co udowadnia najnowsze wydawnictwo wspomnianej wcześniej grupy), a kondycji współczesnego kina rozrywkowego. Po przejrzeniu kolekcji biletów do kina (a także, nie ukrywajmy, historii pobierania w kliencie torrentów) doszedłem do wniosku, że na chwilę obecną właściwie tylko jeden obejrzany w zeszłym roku film nie pozostawił niesmaku w moich ustach.

Nie uprzedzajmy jednak faktów. Rok 2012 dostarczył mi licznych dowodów na coś, co podejrzewałem już wcześniej – nawet kultowe postaci, zarówno ikony przemysłu filmowego, jak i bohaterowie przez nie wykreowani, potrafią się potknąć i zaliczyć spektakularny pad twarzą na beton. Pierwszym przykładem, który przychodzi mi do głowy jest oczywiście niesławny Prometeusz, który najpierw topi widza w hektolitrach głupoty wylewającej się z ekranu, a następnie do utworzonego w ten sposób bajora wrzuca włączoną suszarkę, porażając oglądającego płytkością ukazanych na ekranie postaci. No bo jak inaczej można podsumować film, w którym najwięcej głębi ma postać androida, któremu nie wiadomo o co właściwie chodzi (chociaż, tak gwoli ścisłości, w zasadzie to nie wiadomo o co chodzi wszystkim)? Film, w którym cała załoga statku daje się w ułamku sekundy przekonać do samobójczego staranowania pojazdu obcych, mimo że protagonistka potrafi to umotywować jedynie stanowczym „bo tak”? Film, który przez trzy czwarte czasu trwania poprzez pokazywanie krajobrazów usiłuje przekonać widownię o pięknie odkrywania tajemnic wszechświata, tylko po to, by w ostatnich trzydziestu minutach ukazać panikę twórców, którzy ewidentnie doszli do (wcale słusznego) wniosku, że właściwie to nic się jeszcze w filmie nie wydarzyło i dlatego wrzucili wszystkie sceny akcji jednocześnie, tworząc niezrozumiały bełkot? Napisałbym, że pozostaje mieć nadzieję, że Scott będzie trzymał się z daleka od Blade Runnera, ale niestety – prace nad kolejną częścią kultowego obrazu już trwają.

Jednak to nie Prometeusz najbardziej mnie w zeszłym roku rozczarował. Ten zaszczyt przypadł kolejnej inkarnacji brytyjskiego superagenta Jamesa Bonda, którego nowe przygody w Skyfall z wypiekami na tyłku (bo krzesła niewygodne, a i film przydługi) miałem nieprzyjemność śledzić. Jak to określił mój przyjaciel, Skyfall to Bond geriatryczny, w którym wątek starzenia się głównego bohatera mógł być ciekawym punktem wyjścia dla fabuły, ale został rozdmuchany do rozmiarów wręcz absurdalnych – tak absurdalnych, że powoduje to gigantyczne niespójności fabularne. Dzięki temu przez dwie i pół godziny oglądamy rozgoryczonego Bonda-alkoholika: trzęsą mu się ręce, przez co prawie wypada z windy, prawdopodobnie ma już osteoporozę, sztuczne biodro i artretyzm, ale w niewytłumaczalny sposób nie ma żadnego problemu z rozbrojeniem całkiem pokaźnej grupy przeciwników w ułamku sekundy – zaraz po tym, jak nie był w stanie trafić w kieliszek stojący na głowie swojej towarzyszki (która to scena zresztą niezbyt subtelnie sugerowała, że nasz agent cierpi na wyjątkowo dotkliwe delirium).

Największym grzechem Skyfall nie jest jednak brak logiki – jest nim zwyczajna nuda. Wszystkimi kończynami podpisuję się pod stwierdzeniem Marcina Mellera, który w jednym ze swoich Newsweekowych felietonów raczył napisać, że najchętniej pozwałby twórców Skyfall do sądu za to, że po raz pierwszy w życiu nudził się na Bondzie. Oglądając to „dzieło” niejednokrotnie miałem ochotę krzyknąć „no, zróbcie coś wreszcie!”, a w chwilach, kiedy byłem już pewien, że rosnące napięcie lada moment doczeka się spektakularnego rozwiązania w postaci jakiegoś wybuchu czy innej strzelaniny, twórcy filmu stwierdzali, że lepiej będzie, jeśli bohaterowie jeszcze więcej sobie pogadają. I naprawdę, nie miałbym żadnych zastrzeżeń co do tak dużej zawartości kwestii mówionych, gdyby owe kwestie wywoływały u widza jakąkolwiek reakcję emocjonalną. Proszę wybaczyć, ale suche stwierdzenie, że Bond jest sierotą, nie wywołało u mnie chwili zastanowienia nad losem głównego bohatera, a jedynie uśmiech politowania i wzruszenie ramionami. No cóż, na Filmwebie i tak napiszą, że nie zrozumiałem.

Wydaje mi się, że to dosyć smutne, że jedynym filmem, który w zeszłym roku dostarczył mi w stu procentach pozytywnych doznań, był Dredd 3D. Fakt, że najbardziej sensownym i najmniej dziurawym fabularnie wytworem Holiłudu w tym roku był film, w którym fabuła ogranicza się do przejścia dwójki bohaterów z punktu A do punktu B nie świadczy zbyt dobrze o kondycji współczesnego kina akcji. Ale może to wszystko tylko dlatego, że nie mam w zwyczaju kupować naczosów i coli w gigantycznym, och, tak amerykańskim, kubku. Wszak nie od dziś wiadomo, że odgłosy siorbania i chrupania potrafią zagłuszyć każdy, nawet największy idiotyzm.

Maciej Duda