Literatura jest najważniejsza na świecie – opis projektu

Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła.

Wisława Szymborska

Literatura nie jest od rozwiązywania zagadnień, ona je stawia.

Witold Gombrowicz

LITERATURA JEST NAJWAŻNIEJSZA NA ŚWIECIE
Czy są granice literatury?

Nie ma chyba dzisiaj wśród nas – nie tylko polonistów – nikogo, komu sprawy literatury nie byłyby w jakiś sposób bliskie. Nikogo, kto w literaturze nie szukałby często odpowiedzi na zadawane sobie po cichu pytania. Jedni poszukują świadomie, inni – dopiero gdy znajdą odpowiedź, przyznają się przed sobą, że szukali jej właśnie w książkach. To nieprawda, że wychowująca i kształtująca rola literatury polega wyłącznie na proponowaniu czytelnikom gotowych wzorów postępowania, eksponowaniu jedynej słusznej interpretacji, ocenianiu otaczającego świata. „Literatura nie jest od rozwiązywania zagadnień, ona jest stawia” – pisał Witold Gombrowicz – i stawia w taki sposób, aby prowokować, skłonić do poszukiwania, uruchamiać wyobraźnię, budzić emocje, zmuszać do myślenia. „Czytanie książek – twierdzi Wisława Szymborska – to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”, ale ta zabawa staje się o wiele bardziej fascynująca, gdy spróbujemy czytać nie tylko same książki, ale szukać literatury w operze, teatrze, filmie, muzyce, komiksie etc. – szukać jej w świecie.

„Literatura jest najważniejsza na świecie” to projekt-poszukiwanie, odkrywanie literatury ukrytej w obszarze szeroko pojętej kultury. Chcemy zastanowić się, czy literatura stoi
 w wyraźnej opozycji do innych dziedzin twórczości artystycznej, a może jest z nimi wyraźnie związana? Czy literatura jest pojęciem wyjaśnionym, samookreślającym się

, skończonym, czy może związki literatury – i ona sama – wymykają się wszelkim klasyfikacjom? W ten sposób przechodzimy do rozważań o granicach literatury – czy granice istnieją? Aby podjąć próbę odpowiedzi na to pytanie, należy zastanowić się nad istnieniem 
i nieistnieniem literatury, jej powstawaniem, ewolucją, przemianami, siłą oddziaływania. Nad tym, co literatura ukrywa przed czytelnikiem, czy odrzuca wszelkie granice i otwiera się na operę, teatr, muzykę, komiks, film, czy tkwi w kulturalno-artystycznej codzienności. Wszystkie zadawane przez nas pytania nie będą stanowiły jedynie poparcia tytułu projektu, ale staną się wstępem do interesującej dyskusji ujawniającej wątpliwości na temat funkcjonowania literatury.

Projekt został podzielony na trzy części. Na stronie publikowane będą wywiady 
z zaproszonymi gośćmi – czołowymi polskimi pisarzami, historykami i teoretykami literatury, poetami, tłumaczami, krytykami literackimi, muzykami, reżyserami, aktorami, malarzami, historykami sztuki, filozofami i dziennikarzami. Ich opinie zostaną uzupełnione tekstami redaktorów portalu i osób zaangażowanych w projekt, co pozwoli spojrzeć na zjawisko literatury z różnych perspektyw. Spajającym elementem stanie się panel dyskusyjny w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, który zakończy projekt.

Wreszcie – jako że istotną część redakcji stanowią poloniści – projekt sam w sobie jest próbą zniesienia granic mówienia o literaturze jako pojęciu, które można symbolicznie wcisnąć 
w skórzaną oprawę; literaturze jako wyimaginowanej rzeczywistości, niemającej nic wspólnego z tym co „tu i teraz”. Próbujemy więc zrezygnować z tych granic i otworzyć literaturę na czytany i dotykany kartami prozy i poezji świat oraz pokazać, że literaturę możemy smakować, możemy jej słuchać, dotykać, wodzić za nią wzrokiem, odbierać wszystkimi zmysłami i mówić o niej w najrozmaitszy sposób.

Teksty można wysyłać na adres niewinni.czarodzieje.uw@gmail.com z dopiskiem „LJN”.