Dostojewski wobec rozumu był bardzo podejrzliwy. W swoim życiu i twórczości zmagał się nieustannie z „suchym” racjonalizmem, z „czysto naukowym” spojrzeniem, które ze względu na swój bolesny obiektywizm miało rzekomo podważać prawdy zawarte w myśli religijnej. Aby przeciwstawić się nadmiernemu racjonalizmowi, autor „Zbrodni i kary” po swojemu interpretował prawosławie.
W rosyjskiej kulturze bohater rzadko traktowany jest po europejsku. Nie pretenduje do miana człowieka – legendy. Daleko mu również do amerykańskiego modelu hero o nadprzyrodzonych zdolnościach. Fiodor Dostojewski należał do autorów, którzy lubowali się w sprowadzaniu bohatera z nadludzkiego piedestału na niziny i z powrotem.