Liliana płacze – w korowodzie zaskoczeń
„Liliana płacze”, przeczytałam pewnego dnia, kartkując tom opowiadań Julio Cortázara. Już pierwsze zdania przyniosły zapach szpitalnych korytarzy. Kolorowe pigułki, płyn skapujący powoli do żył. Rozdzierające słowa chorego, czekającego na śmierć. Niewybrzmiały płacz. Od Pindoramy do Paulo Coelho. W poszukiwaniu brazylijskiego ducha wszechświata
Paulo Coelho nikomu chyba przedstawiać dziś już nie trzeba. I choć można powątpiewać w jakość jego pisarstwa, to jedno (mniej lub bardziej chętnie) należy mu przyznać – stał się fenomenem, twarzą współczesnej literatury brazylijskiej. Mimo że autor nie przenosi czytelnika na kartach swoich powieści do Brazylii bezpośrednio, to jednak – śmiem twierdzić – duchem brazylijskim przesiąknięta jest znaczna (o ile nie cała) część jego twórczości. O jakim duchu mowa? Brazylia: muzyka pęknięć i szczelin
Muzyka brazylijska? Pierwsze skojarzenia to samba, funk i forró. Jednak kiedy wykroczymy poza powszechnie znane formy, okaże się, że są one zaledwie fragmentem rzeczywistości. Co z resztą? Kto słucha głosów, które ujawniają ślady bolesnej przeszłości kraju i mroczne aspekty codzienności? Różowy delfin – pan fatal czy amazoński sprzymierzeniec kobiet?
Syreny, nimfy, rusałki – w mitologiach wszystkich kontynentów nie brakuje legendarnych istot, których misją jest (u)wodzenie śmiertelników. Jednak ich wyobrażenia różnią się w zależności od szerokości geograficznej. Przeciętnemu Europejczykowi tajemniczy stwór będzie się kojarzył z femme fatale w postaci pół kobiety, pół ptaka czy ryby. Dla mieszkańca Brazylii natomiast przyjmie on kształt pan fatal – różowego delfina. Warto tylko dodać, że fenomen pan fatal znacznie wykracza poza podania ludowe.